3 najważniejsze zasady bezpieczeństwa w przemyśle górniczym

Jednym z elementów decydujących o zapobieganiu zagrożeniom jest przygotowana do trudnych warunków kadra. Chodzi tu zarówno o pracowników eksploatujących złoża, jak i o kadrę odpowiedzialną za nadzór.

Wykwalifikowana kadra górnicza

Specyficzne warunki pracy w górnictwie podziemnym wymagają od kadry wiedzy na temat takich zagrożeń jak: tąpnięcia, zawały, wybuchy pyłu węglowego i gazu oraz pożary. Ponadto wykwalifikowana kadra powinna umiejętnie dobierać sprzęt ochrony indywidualnej oraz przygotować stanowisko pracy z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. Nieodzowna jest praktyczna wiedza na temat zasad udzielania pierwszej pomocy, co w sytuacji bezpośredniego zagrożenia może decydować o zdrowiu lub życiu pracowników (źródło: http://rop.sejm.gov.pl/1_0ld/opracowania/pdf/kadrygor.pdf).

O bezpieczeństwie decyduje również umiejętna obsługa maszyn i urządzeń. W związku z zagrożeniem wybuchem lub pożarem powinny one być wyposażone w odpowiednie systemy zabezpieczające.

Bezpieczne maszyny i urządzenia górnicze

Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie sprzętu górniczego jest kolejnym elementem decydującym o przeciwdziałaniu zagrożeniom. W głównej mierze chodzi o zapobieganie wybuchom i pożarom. Przyczynia się do tego między innymi wykorzystanie układów iskrobezpiecznych w sygnalizacji szybowej, układzie sterowania załadunkiem i rozładunkiem, urządzeniach przyszybowych, kolejkach przetokowych czy zbiornikach retencyjnych. Iskrobezpieczeństwem urządzenia jest określony sposób jego budowy pozwalający na ograniczenie ilości magazynowanej i rozpraszanej energii elektrycznej. Zastosowane zabezpieczenia i okablowanie uniemożliwiają przedostanie się iskry poza układ do atmosfery oraz wywołanie zapłonu zagrażającego wybuchem.

Urządzenia iskrobezpieczne można sklasyfikować pod względem bezpieczeństwa na: „ia”, „ib”, „ic”. Najwyższa klasa, „ia”, pozwala na zastosowanie urządzenia w warunkach ekstremalnego zagrożenia wybuchem, natomiast klasa „ic” – w normalnych warunkach pracy. Istotnym elementem decydującym o bezpieczeństwie jest rygorystyczne przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wiele ciekawych informacji o systemach zabezpieczeń można znaleźć również na stronach internetowych, np. na mdj.pl.

BHP w górnictwie

Zasady bezpieczeństwa w górnictwie reguluje między innymi Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 czerwca 2010 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. 2010, nr 126, poz. 855). Dokument ten reguluje przede wszystkim obowiązki przedsiębiorcy dotyczące analiz i badań niezbędnych do bezpiecznego prowadzenia ruchu zakładu górniczego. Jest tu również określona odpowiedzialność kadry kierowniczej w zakresie:

• prawidłowej organizacji ruchu,
• właściwego doboru sprzętu,
• koordynacji prac wykonywanych przez poszczególne działy i służby specjalistyczne.

Pracownik przed podjęciem zatrudnienia na określonym stanowisku musi odbyć specjalistyczne szkolenie w zakresie:

• zagrożeń,
• sposobu ochrony,
• metod bezpiecznego wykonywania pracy.

Zgodnie z danymi inspekcji pracy, przyczyną 60% wypadków w górnictwie były błędne decyzje człowieka, a 19% — niewłaściwa organizacja. Generalnie powodem wypadków były:

• niedostateczne przeszkolenie,
• działania rutynowe i pośpiech,
• nieprzestrzeganie wytycznych i przepisów.

Dlatego w celu stworzenia bezpiecznych warunków pracy konieczna jest ocena ryzyka zawodowego oraz wprowadzenie efektywnego systemu zarządzania BHP, w który zaangażowani będą zarówno przedsiębiorca, jak i pracownicy.